پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,726 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,868,416 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,348,004 |
جایگاه مضامین خرد از دیدگاه فردوسی با تکیه بر نقش ادبیات در رواج دانایی | ||
| تحلیل گفتمان ادبی | ||
| دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 9، تیر 1404، صفحه 1-28 اصل مقاله (645.12 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/lda.2025.143459.1045 | ||
| نویسنده | ||
| علی بازوند* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در قرن چهارم، با اعمال سیاست‌های نسبتاً تساهل‌آمیز آل‌سامان و ایجاد شرایط نسبی رفاه اجتماعی و اقتصادی، نهضت خردگرایی پیشرفت روزافزونی کرد و شاهنامة فردوسی به عنوان خردنامة ایرانیان، سروده شد. خردگرایی، اندیشة غالب فردوسی در شاهنامه است. فردوسی، خرد را مهم‌ترین سرمایة انسان در زندگی می‌داند. هدف از این تحقیق، شناساندن معانی متنوّع خرد در شاهنامه است. شاهنامه با نام خداوند جان و خرد آغاز شده‌است، کاربرد واژة خرد در ابتدای کتاب، حاکی از جایگاه والای خرد نزد شاعر است. او معتقد است که وجه ممیزة انسان با سایر آفریده‌ها، خرد است و بر همین اساس به ارزیابی و تبیین شخصیت و عملکرد شاهان و پهلوانان ایرانی می‌پردازد. فردوسی، شاهنامه را با هدف تبیین اندیشه‌هـای اجتماعی و سیاسـی جامعة ایران پیش از اسلام سروده‌است و خرد را مهم‌ترین عامل تکمیل و تعیین کنندة اعمال قدرت و مشروعیت پادشاه و حاکم می‌داند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که ارتباط اجتماعی خردمندانه و نقش ادبیات در رواج دانایی و آگاهی‌بخشی در شاهنامۀ فردوسی مشتمل بر این موارد است: همزیستی مسالمت‌آمیز، گفتار سازنده، ارتباط متعادل با افراد، درک ارزش‌ها و جایگاه خانواده، کمک به هم‌نوع، شجاعت در بیان، دغدغه‌مندی و آگاهی‌بخشی اجتماعی، عدم دلبستگی به دنیا، شادی اخلاق‌گرایانه، تحمل مشکلات، خرد منطقی، مشورت‌پذیری، ارتباط معنوی با خدا و... . در نتیجه، حکیم توس، خرد و گسترش دانایی را وجه تمایز خلقت انسان از سایر موجودات می‌داند و بر همین اساس است که شخصیت شاهان و پهلوانان ایرانی را ارزیابی می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گفتمان؛ شاهنامه؛ فردوسی؛ خرد؛ دانایی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 149 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18 |
||