
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,272 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,473 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,335 |
برساخت اجتماعی سرکوب مخالفان در دوره داریوش اول (خوانشی از نقش برجسته بیستون بر اساس نظریه پانوفسکی) | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 6، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 15، تیر 1402، صفحه 84-96 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.62795 | ||
نویسندگان | ||
رضا خزاعی* 1؛ سید رضا حسینی2 | ||
1دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
نقش برجستهی بیستون یکی از قابل توجهترین حجاریهای دوران هخامنشی است؛ یگانگی آن بدین جهت است که به لحاظ جانمایی و موضوع خاص، با سایر نقوش برجسته دوران هخامنشی قابل تمایز است. نقش برجسته بیستون روایتگر سرکوب شورشیان و یاغیانی است که در زمان داریوش، داعیهی بردیا را داشتهاند و داریوش به کمک برخی دست به سرکوب آنان در نقاط مختلفی از گسترهی حاکمیتی هخامنشیان میزند و در این سنگ نگاره به گونهای متفاوت، شرح این پیروزیها شده است. هدف از این پژوهش، خوانش نمودهای سرکوب بر نقش برجسته بیستون، برپایه نظریه شمایل شناسی پانوفسکی بوده و برآن است تا با بهره گیری از روش های تحلیلی این رویکرد؛ و بهره گیری از متن کتیبه بیستون، پس زمینه های اجتماعی و سیاسی عصر داریوش را مورد واکاوی قرار دهد. روش این پژوهش بر مبنای ماهیت توصیفی- تحلیلی مبتنی بر نظریه پانوفسکی است. شیوهی جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل کیفی بوده است. یافتههای و نتایج حاصل از پژوهش، گویای آن است که گفتمان حاکم بر این نقش برجسته، گونهای از خشونت طلبی را نشان میدهد. همچنین حاکی از رویکرد مانیفستی داریوش در طرح ریزی و اجرای نقش برجسته بیستون است. که با تبیین عوامل شکل گیری این نقش برجسته و همچنین تحلیل و تفسیر نقوش انسانی با توجه به زیر متن اجتماعی و سیاسی آن دوره، کارکردی پروپاگاندا گونه را برای آن می توان متصور شد. | ||
کلیدواژهها | ||
نقش برجسته؛ بیستون؛ سرکوب؛ شمایل شناسی؛ پانوفسکی | ||
مراجع | ||
احمدی، بابک (1383). از نشانه های تصویری تا متن. تهران: نشر مرکز.
جلیلیان، شهرام (1388). قدیمی ترین توصیفات نگاره کتیبه بیستون در متون جغرافیایی و سفرنامه های دوره اسلامی. پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، 5، 63-78.
داماندایف، محمد (1373). ایران در دوران نخستین پادشاهان هخامنشی. ترجمه: روحی ارباب، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
رف، مایکل (1395). نقش برجستهها و حجاران تخت جمشید. ترجمه: هوشنگ غیاثینژاد، تهران: پازینه.
سجادی، بختیار (1401). برساخت و بازنمایی سوبژکتیویته در رمان خشم و هیاهو اثر ویلیام فاکنر. جامعه شناسی فرهنگ و هنر، 4 (3)، 1-20.
سجودی، فرزان (1382). نشانه شناسی کاربردی. تهران: نشر قصه.
سیسیلی، دیودور (1384). ایران و شرق باستان در کتابخانه تاریخی. ترجمه حمید بیکس شورکایی، تهران: جامی.
شفیعی، سمیه سادات و حسینی فر، سیده زهرا (1401). تحلیل نشانه شناختی تصاویر روی جلد کتب درسی با رویکرد مطالعات جنسیتی. جامعه شناسی فرهنگ و هنر، 4 (3)، 67-91.
قرشی، امانالله (1380). آب و کوه در اساطیر هند و ایرانی. تهران: هرمس.
کرس، گونتر آر (1392). نشانه شناسی اجتماعی از نظریه تا کاربرد: بازنمود چندوجهی رویکرد نشانه شناسی اجتماعی به موضوع ارتباط در عصر حاضر. تهران: مارلیک.
لوکوک، پیر (1386). کتیبه های هخامنشی. ترجمه نازیلا خلخالی، تهران: فرزان روز.
مرادی غیاث آبادی، رضا (1384). بیستون: کتیبه داریوش بزرگ. شیراز: نشر نوید شیراز.
مهاجر، شهروز و دیگران (1395). تاریخنگاری هنر. تهران: حرفه هنرمند.
نصری، امیر (1391). خوانش تصویر از دیدگاه آروین پانوفسکی. کیمیای هنر، 6.
نصری، امیر (1400). تصویر و کلمه (رویکردهایی به شمایل شناسی). تهران: نشر چشمه.
منتی، فرزاد (1399)، مجموعه بیستون. خبرگزاری تسنیم.
References Cameron, G. G. (1936). A pre-Achaemenid history of Persia: the land and its people... University of Chicago. Luschey, H. (1989). Bisotun ii. Archeology. EncIr, 4, 291-299. Kidson, P. (1987). Panofsky, Suger and St Denis. Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 50(1), 1-17. Panofsky, E., & Drechsel, B. (1970). Meaning in the visual arts (p. 26). Harmondsworth: Penguin Books. Panofsky, E. (1979). Abbot Suger on the Abbey Church of St. Denis and Its Art Treasures, 2nd Edition, Gerda Panofsky-Soergel (Editor), Princeton. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 211 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 222 |