تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 310 |
تعداد مقالات | 3,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,680,160 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,640,190 |
تبیین عملکردی و شناسایی ارزشهای مکانهای عمومی رودخانه محور از منظر طراحی شهری | ||
فصلنامه مطالعات شهری | ||
مقاله 3، دوره 10، شماره 38، اردیبهشت 1400، صفحه 31-48 اصل مقاله (1.84 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J011.2021.532 | ||
نویسندگان | ||
سید مجتبی صفدرنژاد1؛ سید عبدالهادی دانشپور* 2؛ مصطفی بهزادفر3 | ||
1پژوهشگر دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
2دانشیار، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
3استاد، گروه شهرسازی، دانشکده معماری شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
رودخانهها، بهواسطه عملکردهای متعدد، کیفیات متنوعی را برای انسانها و سکونتگاههایشان همراه دارند و مستقیم و غیرمستقیم، بر کیفیت زندگی آنها تأثیر میگذارند؛ اما تغییر سبک زندگی جوامع، ناآگاهی از ابعاد رودخانهها و نگرش و توسعه تکبعدی، آسیبهای فراوانی به این پدیدههای طبیعی رسانده و موجب ناپایداری آنها شده است. این پژوهش، در پی خاطرنشان ابعاد رودخانهها، اهمیت حفاظت آنها در حین توسعه، ضرورت دیدگاه فراگیر در مواجهه با رودخانه و چگونگی استفاده از رودخانه بهعنوان محور مکانهای عمومی در چارچوب طراحی شهری است. این پژوهش توسعهای_کاربردی، بر مبنای رویکرد کیفی متکی بر تجربهگرایی، به گردآوری دادههای مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی پرداخته و با انتخاب روش مطالعه میان موردی، از ابزارهای مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته در بازدیدهای میدانی رودخانه در شهرهای اردبیل، اصفهان، اهواز و رشت بهره گرفته است. برای تجزیهوتحلیل دادهها، از تحلیلهای کیفی (تلخیص، دستهبندی) در کنار تحلیلهای کمّی آماری استفاده شده و اعتبار نتایج، براساس اظهارنظر تضمین شده در موارد کیفی و بررسی آزمون اسمیرنف و T تک نمونهای در تحلیل کمّی بررسی شده است. پژوهش حاضر، نقشها، ارزشها و کیفیات رودخانه را در قالب مؤلفههای نظامهای مطالعاتی زیستمحیطی/ اکولوژیکی، کالبدی/ فضایی، عملکردی، اقتصادی، اجتماعی/ فرهنگی، ادراکی/ روانی و ... تدوین کرده و به مقایسه تطبیقی وضعیت آنها در شهرهای بیان شده، پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که با توجه به تنوع عملکردها، ارزشها و نیز ابعاد رودخانهها هرگونه توسعه مرتبط با آنها، باید با دیدی جامعنگر انجام شود. به علاوه، توجه به آب، ویژگیها و تأثیرات آن، بهمثابه مهمترین عامل تمایز مکانهای عمومی رودخانه محور، باید با اتخاذ رویکردهای مناسبی ازجمله درزمینه فعالیتها، در مکانسازی مبتنی بر رودخانه مورد توجه قرار گیرد. برخی کاربردهای پژوهش حاضر، عبارتند از: یکپارچهسازی برنامهریزی، طراحی و مدیریت رودخانهها، مکان سازی و بازآفرینی پایدار با محوریت رودخانهها، بازنگری اسناد توسعه شهری، بازنگری قوانین مرتبط و ... . | ||
کلیدواژهها | ||
طراحی شهری؛ رودخانه؛ مکانهای عمومی؛ رودخانه محوری | ||
مراجع | ||
Aabfa, D. M. V. M.-y. F. A. V. (2010). Pish Nevis-e Rahnema-ye Shekl-e Hendesi-e Maqtaa [Draft Guide to fractal geometry and direction of the river]. Moavenat-e Omor-e Aab Va Aabfa-ye Vezarat-e Niro. [In persian] Al-Shams, A. R., Ngah, K., Zakaria , Z., Noordin, N., & mohamed Sawal, Z. H. m. (2013). Waterfront Development within the Urban Design and Public Space Framework in Malaysia. Asian Social Science, 9, 77-87. Amanpour, S., Ahmadi, R., & Davoodi Manjezi, A. (2016). Barresi-e Molahezat-e Defaei Dar Shahrha-ye Tarikhi-ye Iran; Motalea-e Movredi: Baft-e Ghadim-e Shahr-e Dezful [Investigation of defense considerations in historical cities of Iran; Case study: The old texture of Dezful]. Faslname Elmi-Tarviji Padafand-e Gheir-e Aamel, 6(4), 1-14. [In persian] Association, I. H. P. (2015). www.hydropower.org Bark, R., Hatton Mac Donald, D., Connor, J., Crossman, N., & Jackson, S. (2011). Water: Science and Solutions for Australia. CSIRO Publishing. Behzadfar, M. (2012). Hoviat-e Shahr, Negahi Be Hoviat-e Shahr-e Tehran [The identity of the city, a look at the identity of the city of Tehran] (Vol. 3). Moasese Nashr-e Shahr. [In persian] BRISMAR, A. (2002). River Systems as Providers of Goods and Services: A Basis for Comparing Desired and Undesired Effects of Large Dam Projects. Environmental Management, 29(5), 598-609. Daneshpour, A., & Rosta, M. (2011). Khanesh-e Sakhtar-e Shahr; Gami Be Soye Shekl Shenasi-e Shahri [Read the structure of the city; A step towards urban morphology]. Meamari Va Shahrsazi Iran(4), 45-54. [In persian] Dictionary, H. A. (2018). River. www.ahdictionary.com/word/search.html?q=river Eftekhar, Y. (2014). Tabieat-e Shahr, Roikard-e Hoviatgara Dar Park-e Hootan-e Shanghai [City Nature, an identity-oriented approach in Shanghai Hutton Park]. Manzar, 5(22), 56-59. [In persian] Elmqvist , T., Setälä, H., Handel, S., van der Ploeg, S., Aronson, J., Blignaut, J., Gómez-Baggethun, E., Nowak, D., Kronenberg, J., & De Groot, R. (2015). Benefits of restoring ecosystem services in urban areas. Current Opinion in Environmental Sustainability, 14(101-108). doi.org/10.1016/j.cosust.2015.05.001 Elyasi, E. (2014). Osol-e Tarahi-ye Shahri-ye Paidar Dar Hashie-ye Roodkhane-haye Shahri Ba Roikard-e Tovsea-e Paidar. Conferance Melli Meamari Va Shahrsazi-e Eslami Va Tarsim-e Sima-ye Shahri-e Paidar Ba Gozar-e Az Meamari-e Irani-Eslami Va Hoviat-e Gomshode An, Zahedan. [In persian] Everard, M., & L. Moggridge, H. (2012). Rediscovering the value of urban rivers. Urban Ecosyst, 15, 293-314. Feizi, M., & Asad Pour, A. (2012). Farayand-e Bazafarini Manzar-e Mayadin-e Shahr-e Tehran Ba Hadaf-e Erteqaa-ye Taamolat-e Ejtemaei Shahrvandan [The process of recreating the landscape of Tehran squares with the aim of promoting social interactions of citizens]. Motaleate Shahri (7), 3-14. [In persian] Francis, R. (2012). Positioning urban rivers within urban ecology. Urban Ecosyst, 15, 285-291. https://doi.org/10.1007/s11252 -012-0227-6 Ghalehnoee, M., & Hossein Gholipour, Z. (2015). Arzyabi Taasir-e Khoshk Shodan-e Fasli Zayande Rood-e Esfahan Dar Mizan-e Hess-e Delbastegi-ye Afrad Be Fazaha-ye Shahri-ye aan; Barresi Movredi: Mahdoode Pul-e Khajo [Assessing the effect of seasonal drying of Isfahan Zayandehrood on the level of people's sense of attachment to its urban spaces Case study: Khajoo Bridge area]. Nameh Meamri Va Shahrsazi, 8(1), 69-84. [In persian] Golkar, K. (2005). Sanjesh-e Makan Dar Tarahi-ye Shahri: Daramadi Bar Teknik-e Makan Sanji [Spatial measurement in urban design: An introduction to location measurement techniques]. Sofeh, 15(40), 28-49. [In persian] Habibi, K., & Safdarnejad, M. (2016). Barnamerizi Rahbordi Gardeshgari-ye Shahri Va Ovqat-e Faraqat-e Paidar [Strategic planning of urban tourism and sustainable leisure time]. Nashr-e Entekhab. [In persian] Hathway, E. A., & Sharples, S. (2012). The interaction of rivers and urban form in mitigating the Urban Heat Island effect: A UK case study. Building and Environment(58), 14-22. doi.org/10.1016/j.buildenv.2012.06.013 Havránková, T. (2014). THE POTENTIAL OF RIVER IN URBAN SPACES. European Scientific Institute, 2, 414-421. Kabuli Farshchi, A., Razavian, M. T., Mabhoot, M. R., & Ahmadi Rastegar, A. (2012). Shenasaei- ye Moaalefeh-haye Ertegha-ye Koridorha-ye Basari Dar Sharianha-ye Shahri; Nemone Movredi: Khiaban-e Emam Reza Mashhad. Hamayesh-e Melli Meamari-Shahrsazi Va Tovseae Paidar Ba Mehvariat Az Meanari Bomi Ta Shahr-e Paidar, Mashhad. [In persian] Karamati, G. (2005). Jaigah-e Aab Dar Shahr-e Irani-ye Diroz Va Emroz Congereh Tarikh-e Meamari Va Shahrsazi Iran, Bam. [In persian] KavKabi, L., & Aminzadeh, B. (2007). Karbord-e Ecology Sima-ye Sarzamin Dar Hefazat Va Behsazi-ye Roodkhaneha-ye Daron Shahri: Motalee Roodkhaneh Khoshk-e Shiraz [Application of Landscape Ecology in Conservation and Improvement of Urban Rivers: Study of Shiraz Dry River]. Oolom-e Mohiti, 6(2), 205-120. [In persian] KUBIAK-WAJCICKA, K., CHODKOWSKA-MISZCZUK, J., & ROGATKA, K. (2017). INTEGRATION OR DISINTEGRATION OF THE ECOLOGICAL AND URBAN FUNCTIONS OF THE RIVER IN THE CITY? A POLISH PERSPECTIVE. Transylvanian Review of Administrative Sciences(52), 59-76. Lansing, J., Lansing, P. S., & Erazo, J. S. (1998). The Value of a River. Journal of Political Ecology 5, 1-22. lhan, B. Ş., & Özdemir, Z. (2014). Public Space Production as a Part of Urban Riverfront Development Scheme: A Contemporary Approach for Turkey, Case of Amasya. ISOCARP Congress Gdynia, Poland. long, j. (2012). tarahi-e Shahri, Gooneh Shenasi, Ravei-ha Va Tarh-ha Be Hamrah-e Bish Az Panjah Movred-e Khas [Urban design, typology, procedures and designs with more than fifty special items] (S. H. Bahraini, Trans.). Daneshgah-e Tehran. Mačiukėnaitė, J., & Povilaitienė, I. (2013). The Role of the River in the City Centre and its Identity. JOURNAL OF SUSTAINABLE ARCHITECTURE AND CIVIL ENGINEERING, 4(5), 33-41. Mohamadpour, A. (2011). Ravesh-e Tahghigh-e Keifi Zedd-e Ravesh, Manteq Va Tarh Dar Ravesh Shenasi-ye Keifi [Qualitative research method versus method, logic and design in qualitative methodology]. Nashr-e Jamee Shenasan. [In persian] Moien, M. (2006). Farhang-e Farsi Moien [Definite Persian Moien]. Entesharat-e Naman. [In persian] Motlock, J. L. (2000). Ashenaie Ba Tarahi-e Mohit Va Manzar [Familiarity with environment and landscape design] (M.-e. A. V. P.-e. S.-e. P. V. F.-y. Sabz, Trans.). Sazman-e Parkha Va Faza-ye Sabz. Pakzad, J. (2007). Mabani-ye Nazari Va Farayand-e Tarahi-e Shahri [Theoretical underpinnings of urban design process]. Dabirkhane Shovra-ye Aali-e Shahrsazi Va Meamari. [In persian] Pakzad, J. (2012). Tarikh-e Shahr Va Shahrneshini Dar Iran Az Aghaz Ta Davran-e Qajar [history of city and urbanization in iran from start to qajar period]. Entesharat-e Armanshahr. [In persian] Pourjaafar, M. R. (2014). Tarahi Shahri Mohiti-e Aab Kenar [Environmental design of an environmental Waterfront]. Daneshgah-e Tarbiat Modares. [In persian] Qargozlou, A. (2011). Mafahim-e Zistmohiti Dar Barnamerizi Va Modiriat-e Rahbordi Hovzeh Aabkhiz-e Shahri [Environmental concepts in strategic planning and management of urban watershed]. Markaz Motaleaat Va Barnameh Shahr-e Tehran. [In persian] Qasemzadeh, B., Pazhohan, M., Hataminejad, H., & Sajjadzadeh, H. (2013). Taasir-e Khoshksali Zayande Rood Dar Taamolat-e Ejtemaie Va Fazaha-ye Jamie Dar Esfahan [The effect of Zayandehrud drought on social interactions and collective spaces in Isfahan]. Mohit Shenasi, 40(2), 481-498. [In persian] Rahnamaei, M. T. (2002). Majmooeh Mabahes Va Raveshha-ye ShahrSazi: Joghrafia [Collection of topics and methods of urban planning: Geography] (Vol. 3). Markaz-e Motaleat Va Tahghighat-e Meamari Va Shahrsazi-e Iran. [In persian] Rastgari, Z. (2010). Dezful Sahel Darad: Barresi-ye Zarfiat-haye Manzarin-e Rood-e Doz [Dezful has a beach; Investigation of scenic capacities of Dez river]. Manzar(9), 56-57. [In persian] Razaghi Asl, S., & Jam, F. (2013). Dezful Sahel Darad; Barresi Zarfiatha-ye Manzarin Rood-e Dez [Dezful has a beach; Investigation of scenic capacities of Dez river]. Manzar(2), 56-57. [In persian] Rehabilitation, E. C. f. R. (2018). Social benefits of river restoration. www.ecrr.org/RiverRestoration/Socialbenefitsofriverrestoration/tabid/2612/Default.aspx rivers, A. (2018). www.americanrivers.org/rivers/discover-your-river/river-anatomy Sayed Abadi, M., & Sardareh, A. A. (2013). Barresi-ye Zarfiat-ha Va Charchobha-ye Hamrahi Tarahi Shahri Dar Hefazat-e Ecologic Va Baz Zendeh Sazi-ye Roodkhaneh-haye Shahri: Nemine-ye Movredi Roodkhaneh-ye Zarjoob Va Govhar Dasht Hamayesh-e Meli Meamari, Farhang Va Modiriat-e Shahri, Karaj. [In persian] Shahabian, P., & Larimian, F. (2015). Barresi-e Manzar-e Sawti-ye Khiaban-e Valiasr Ba Taakid Bar Edrak-e Mardom Az Manzar-e Sawti [Examining the audio landscape of Valiasr Street with emphasis on people's perception from the audio perspective]. Armanshahr(17), 237-248. [In persian] Shieh, E. (1998). Ba Shahr Va mantaqe Dar iran [With the city and region in Iran]. Daneshgah-e Elm Va Sanaat-e Iran. [In persian] Soltanzadeh, H. (1992). Fazaha-ye Shahri Dar Baftha-ye Tarikhi Iran: Moaber Va Bazarha, Meidanha, Darvazeha, Fazaha-ye Vorodi, Fazaha-ye Mojaver-e Pulha [Urban spaces in the historical contexts of Iran: passages and markets, squares, gates, entrance spaces, spaces adjacent to stairs]. Daftar-e Pazhoheshha-ye Farhangi. [In persian] Tereza Havrankova, I. (2014). THE POTENTIAL OF RIVER IN URBAN SPACES. European Scientific Journal, 2. Timur, U. P. (2013). Urban Waterfront Regenerations. Advances in Landscape Architecture. http://dx.doi.org/10.5772/55759 Yarahmadi, S. (2009). Labeh-haye Shahri: Barresi Naqsh-e Labeh-ha Dar Tahaqoq-e Ahdaf-e Manzar [Urban edges: Investigate the role of edges in achieving landscape goals]. Manzar(11), 30-38. [In persian] Zandieh, M., & Jaferman, M. (2009). Rahyafti Dar Manzar-e Paidar Bar Roye Roodkhaneha-ye Daemi [A sustainable landscape approach on permanent rivers]. Baghnazar, 7(14), 15-26. [In persian] Zandieh, M., & Zandieh, R. (2009). Dar Jostojo-ye Koridorha-ye Did-e Rahbordi Shahr-e Tehran [Looking for Tehran city's strategic vision corridors]. Nashrie Anjoman-e Elmi-e Menari Va Shahrsazi Iran(1), 27-36. [In persian] Ziari, K., Hasanzade, A., & Ziari, S. (2014). Biophilic Dar Shahr, Edgham-e Tabiaat Dar Tarahi Va Barnamerizi Shahri [Biophilic in the city, the integration of nature in urban design and planning]. Arad Ketab. [In persian] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,236 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 695 |