تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 310 |
تعداد مقالات | 3,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,680,265 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,640,265 |
واژهگزینی و گرتهبرداری دستوری در ترجمههای کهن قرآن (مقایسه کشف الاسرار و روض الجنان) | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
دوره 1، شماره 2، مرداد 1401، صفحه 1-18 اصل مقاله (364.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/j022.2022.009 | ||
نویسنده | ||
علی اصغر شهبازی* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران | ||
چکیده | ||
برگردانهای کهن فارسی از آیات شریف قرآن کریم در زمره ذخائر ارزشمند ادب فارسی است. کشف الاسرار میبدی و روض الجنان ابوالفتوح رازی از جمله این آثار است که تاریخ تألیف هر دو، به فاصلهی یک دهه از یکدیگر، به سده ششم هجری برمیگردد. میبدی در سال 520 هجری، و ابوالفتوح نیز در اواسط این سده، یعنی در میان سالهای 510 ق و 556 ق، به تألیف این دو اثر پرداختهاند. ترجمه و دقّت ادبی این دو اثر ارزشمند، آنها را از آثار پیشین خود متمایز ساخته و در بخش تفسیر نیز میراثی پربار از مسائل فقهی، عرفانی و حدیثی، به یادگار گذاشتهاند. در این مقاله با تمرکز بر برگردان واژگان شماری از آیات قرآن کریم در این دو اثر، به مسأله واژهگزینی و گرتهبرداریهای نحوی در این دو ترجمه میپردازیم. پدیدهای که در میان ترجمههای کهن، به دلیل التزام قابل توجه مترجمان به متن مبدأ، تا حدودی مرسوم و متداول بوده است و از امانتداری آنها پرده بر میدارد. نتیجه این بررسی بیانگر این است که تبعیت از اسلوب آیات قرآنی و توجه به ساختار عربی آیات در نزد هر دو مترجم به روشنی قابل ملاحظه است؛ ولی این مسأله در نزد میبدی بسیار کمرنگتر از صاحب روض الجنان است؛ از همین روست که ترجمه آیات در بخش نخست (النوبة الأولی) کشف الاسرار بسیار روانتر از روض الجنان جلوه میکند. در واژهگزینی نیز ترجیح میبدی بر کاربرد واژههای فارسیتبار و بومی است، چنانکه افزودههای تفسیری و ذکر مرادفها، در روانی نثر ترجمه وی نقشی برجسته ایفا نموده و جملهبندی و خصوصیات نحوی وی را به ساختار فارسی نزدیکتر ساخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ترجمه آیات؛ ابداع واژگانی؛ گرتهبرداری؛ کشف الاسرار؛ روض الجنان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 561 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,832 |