پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 322 |
| تعداد مقالات | 3,125 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,819,991 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,672,921 |
نقد و بررسی دیدگاه‌های مختلف در مورد نسبت بین عام و مطلق در مذاهب خمسه | ||
| مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
| مقاله 1، دوره 4، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 29-1 اصل مقاله (632.83 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): https://doi.org/10.34785/J016.2021.776 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی چیت سازیان* 1؛ مهدی نریمانپور2 | ||
| 1استادیار فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نسبت بین عام و مطلق از مسائلی است که میان علمای اصول، اختلاف‌نظر وسیعی وجود دارد و همواره معیارهای تمایزبخش این دو مفهوم بخش قابل توجهی از مباحث اصول فقه در باب عام و خاص را دربرگرفته است. این اختلاف دامنه‌ای وسیعی از علوم منطق، فلسفه، ادبیات عرب و اصول فقه را دربرگرفته است، لذا مقتضی است که پژوهشی در این رابطه صورت گیرد. حاصل این پژوهش که با روش تحلیلی – توصیفی با استناد به منابع کتابخانه‌ای انجام گرفته است، این است که به‌اتفاق، دانشمندان قائل هستند که عام دلالت وضعی بر شمول دارد؛ لکن در مدلول مطلق اختلاف‌نظر دارند و پنچ نگرش عمده در این زمینه مطرح کرده‌اند: 1- برخی قائل هستند مدلول مطلق ماهیت به‌شرط لا است؛ 2- برخی دیگر مدلول آن را نکره در سیاق اثبات دانسته‌اند؛ 3- برخی مدلول مطلق را، طبیعت و ذات المعنی دانسته‌اند و نقش مقدمات حکمت اخذالقیود دانسته‌اند؛ 4- برخی مدلول مطلق را، طبیعت و ذات المعنی دانسته‌اند، لکن نقش مقدمات حکمت اخذالقیود دانسته‌اند؛ 5- برخی بر این عقیده هستند لفظی برای مطلق و مقید وضع نشده است. به نظر می‌رسد از لحاظ دقت‌های عقلی قول به اینکه اطلاق ناشی از وضع نیست و مقدمات حکمت به‌نحو رفع القیود است، متین است، ولی از آن جهت که در وضع الفاظ این گونه دقت‌های عقلی شأنی ندارد؛ لذا قول به طبیعت لابشرط موجه به‌نظر می‌رسد و انتقادهای واردشده بر این قول به جهات متعدد ضعیف است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عام؛ مطلق؛ مقدمات حکمت؛ نکره؛ ذات المعنی | ||
| مراجع | ||
|
آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسن (1436ق). کفایه الاصول. قم: موسسه النشرالاسلامی.
آمدی، علی بن أبی علی (1424ق). الاحکام فی اصول الاحکام. قاهره: موسسه الحلبی.
ابن النجار، محمد بن احمد (1400ق). شرح الکوکب المنیر. دمشق: دارالفکر.
ابن تیمیه، حرانی (1408ق). مجموع الفتاوى الکبرى (ط. العلمیه). بیروت: دار الکتب العلمیه.
. ابن قدامه، موفق الدین عبدالله (1423ق). روضه الناظر وجنه المناظر فی أصول الفقه على مذهب الإمام أحمد بن حنبل. بیروت: مؤسسه الریّان للطباعه والنشر والتوزیع.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار صاد.
ابو زهره، محمد (بیتا). اصول الفقه. بیروت: دارالکتب العربی.
ابوالنور الزهیر، محمد (بیتا). اصول الفقه. مصر: دارالتالیف.
أبیاری، علی بن إسماعیل (1434ق). التحقیق والبیان فی شرح البرهان فی أصول الفقه. کویت: دار الضیاء.
اصفهانی غروی، محمدحسین (1429ق). نهایه الدرایه فی شرح الکفایه. قم: موسسه آل البیت (علیهم السلام) لاحیاء التراث.
اصفهانی، محمدحسین (1363ق). الفصول الغرویه فی اصول الفقهیه. قم: دار إحیا العلوم الاسلامیه.
باقلانی، محمد بن طیب (1418ق). التقریب والإرشاد (الصغیر). بیروت: مؤسسه الرساله.
بخاری، امیر بادشاه (1403ق). تیسیر التحریر. بیروت: دارالکتب العربیه.
بخاری، عبدالعزیر احمد بن محمد (بیتا). کشف الاسرار عن اصول البزدوی. بیروت: دار الکتاب العربی.
بروجردی، حسین (1421). لمحات الأصول. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س).
بنانی، عبدالرحمن (1427). حاشیه العلامه البنانی علی متن جمع الجوامع. بیروت: دار الکتب العلمیه.
تفتازانی، سعدالدین مسعود (1416ق). شرح التلویح علی التوضیح لمتن التنقیح فی اصول الفقه. بیروت: دارالکتب العلمیه.
جوهری، إسماعیل بن حماد (1990م). الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت: دار العلم للملایین.
حائری یزدی، عبدالکریم (1418ق). درر الفوائد. قم: موسسه النشر الاسلامی.
حسن، عباس (بیتا). النحو الوافی. قاهره: دارالمعارف.
حلی، ابو منصور جمالالدین (1404ق). مبادئ الوصول الی علم الاصول. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
حلی، ابو منصور جمالالدین (1403ق). معارج الاصول. قم: موسسه آل البیت (علیه السلام) لإحیاء التراث.
حلی، حسین (1432). اصول الفقه. قم: مکتبه الفقه و الاصول المختصه.
خمینی، روح الله (1423). تهذیب الاصول. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.
خمینی، روح الله (1387ش). مناهج الوصول الی علم الاصول. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
خمینی، سید مصطفی (1386ش). تحریرات فی الاصول. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
خوئی، ابوالقاسم (1417ق). محاضرات فی اصول الفقه. قم: انصاریان.
رازی، فخرالدین (1418ق). المحصول فی علم الاصول. بیروت: مؤسسه الرساله. چاپ دوم.
زحیلی، وهبه (1406ق). اصول الفقه الاسلامی. دمشق: دارالفکر.
زرکشی، بدرالدین (1418ق). البحر المحیط. بیروت: مؤسسه الرساله.
زرکشی، بدرالدین (1418ق). تشنیف المسامع بجمع الجوامع. قاهره: مؤسسه قرطبه.
سبحانی، جعفر (1435ق). المبسوط فی اصول الفقه. قم: موسسه امام صادق علیه السلام.
شوکانی، محمد بن علی (1356ق). ارشاد الفحول الی تحقیق الحق من علم الاصول. مصر: مطبعه مصطفی البابی.
شوکانی، محمد بن علی (بیتا). الفتح الربانی من فتاوى الإمام الشوکانی. صنعاء: مکتبه الجیل الجدید.
شهید ثانی، زینالدین بن علی (1416ق). تمهید القواعد الأصولیه و العربیه لتفریع قواعد الأحکام الشرعیه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
صاعدی، حمد بن حمدی (1423ق). المطلق و المقید، مدینه: عماده البحث العلمی بالجامعه الإسلامیه بالمدینه المنوره،.
صدر، محمد باقر (1406). دروس فی علم الاصول. بیروت: دار الکتاب اللبنانی.
طوسی، محمد بن حسن (1417ق). العده فی اصول الفقه. قم: محمد تقی علاقبندیان.
عاملی، حسن بن زین الدین (بیتا). معالم الدین و ملاذ المجتهدین. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
عبادی، احمد بن قاسم (1433). الآیات البینات علی شرح جمع الجوامع. بیروت: دارالکتب العلمیه.
عطار، حسن بن محمد (بیتا). حاشیه العطار على شرح الجلال المحلی على جمع الجوامع، بی جا.
علم الهدی، سید مرتضی (1376ش). الذریعه الی الشریعه. تحقیق د.ابوالقاسم گرجی، تهران: دانشگاه تهران.
غزالی، ابوحامد (1419ق). المنخول من تعلیقات الأصول. بیروت: دار الفکر المعاصر.
قرافی، شهاب الدین أحمد بن إدریس (1420ق). العقد المنظوم فی الخصوص والعموم، مصر: دار الکتبی.
قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن (1387ق). قوانین الاصول، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
کورانی، شهاب الدین (1429). الدرر اللوامع فی شرح جمع الجوامع. مدینه: الجامعه الاسلامیه.
کیکلدی، خلیل (1418). تلقیح الفهوم فی تنقیح صیغ العموم. بیروت: دار الارقام.
مظفر، محمد رضا (1375ش). اصول الفقه. قم: طبع اسماعیلیان.
نائینی، محمد حسین (1376ش). فوائد الأصول، قم: موسسه النشر الاسلامی.
نائینی، محمد حسین (بیتا). اجود التقریرات. قم: کتابفروشی مصطفوی.
هاشمی شاهرودی، محمود (1431ق). بحوث فی علم الاصول. قم: موسسه دایره المعارف الاسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 529 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 465 |
||