تعداد نشریات | 18 |
تعداد شمارهها | 191 |
تعداد مقالات | 1,920 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,097,178 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,771,152 |
واکاوی تعاملات اجتماعی در بازار تاریخی تبریز با تاکید بر بعد کالبدی فضا (نمونه موردی: سرای امیر و سرای دودری) | ||
فصلنامه مطالعات شهری | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 بهمن 1400 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J011.2022.403 | ||
نویسندگان | ||
آزیتا بلالی اسکویی ![]() | ||
1دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
2دانشکده معماری، دانشگاه هنراسلامی تبریز | ||
چکیده | ||
انسان فطرتاً موجودی اجتماعی است و فضای احاطه کننده وی، محل شکل گیری و برقراری روابط اجتماعی اوست. میزان و چگونگی اثرگذاری محیط بر عملکرد انسان، همواره یکی از دغدغههای مهم طراحان محیطی بوده است. در این بین بازارها به عنوان مکانهایی عمومی، پررونق و پر رفت و آمد، در درجه بالایی از اهمیت قرار دارند. هدف از این تحقیق دستیابی به مؤلفههای اثرگذار کالبد بر تعامل موجود در آن و بررسی میزان نقش فضای بازار تبریز به عنوان نمونه زنده و پویایی از بازارهای سنتی ایران، بر تعاملات موجود در آن است. در این تحقیق از دو روش توصیفی-تحلیلی و روش پیمایشی برای بررسی تعاملات اجتماعی و تاثیر کالبد بر میزان تعاملات استفاده شده که پس از بدست آوردن مؤلفههای نحو فضای بازار و تعاملات اجتماعی به بررسی تاثیر بازار بر تعاملات و مقایسه تطبیقی فعالیتهای مختلف یک مجموعه به وسیله نرم افزار تخصصی نحو فضا (دپث مپ) میپردازد؛ سپس با کمک پرسشنامه، میزان تاثیر کالبد بر تعاملات موجود در بازار را ارزیابی میکند. از جمله سراهای این بازار دو سرای امیر و دودری میباشند که از نظر کارکرد و شکل هندسی متفاوت از یکدیگر بوده و تعاملات متفاوتی ایجاد مینمایند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سه عامل ارتباط، همپیوندی و کنترل تاثیر مستقیمی بر میزان دسترسی، نفوذپذیری و انعطافپذیری فضایی دارند که هر سه این عوامل از جمله عوامل ارتقا تعاملات اجتماعی از منظر نحو فضا هستند؛ بررسی سه عامل اصلی نحو فضا در هر دو سرا نشانگر تاثیر مرکزی بودن فضا و ورودیها بر ارتقا رفت و آمد و متمرکز کردن مخاطب و محوری بودن این دو مورد بر جذب کمتر مخاطب و ایجاد فضاهای دنج برای تعاملات اجتماعی میباشد؛ همچنین بررسی عوامل کالبدی بیانگر تاثیر مثبت کفسازی مناسب، امکان رویت، خوانایی، استفاده از عناصر طبیعی در میزان تعاملات اجتماعی بوده و هرکدام از مؤلفههای مبلمان مناسب، دسترسی و فضاهای مکث در دو سرا متفاوت بوده که بیانگر تغییر در میزان تعامل در دوسرا میباشند. | ||
کلیدواژهها | ||
نحو فضا؛ روابط اجتماعی؛ بازار تبریز؛ سرای امیر؛ سرای دودری | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 145 |