تعداد نشریات | 18 |
تعداد شمارهها | 193 |
تعداد مقالات | 1,943 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,129,333 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,793,937 |
برساخت نسبت هنر و تعهد اجتماعی در مجلات فرهنگی-ادبی دهۀ نخست پس از انقلاب (مطالعۀ موردی: کیهان فرهنگی، آدینه و دنیای سخن) | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 3، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 10، فروردین 1401 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
سیده راضیه یاسینی ![]() | ||
دانشیار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات | ||
چکیده | ||
یکی از نتایج انتشار مجلات تخصصی فرهنگی-ادبی پس از انقلاب اسلامی، برساخت معنای تحولیافته از هنر به مثابه یک زبان بود. مضامین برساخته در برخی مجلات، هنر را در نسبت با تعهدِ اجتماعیِ از دیدگاههای گوناگون نگریستند. این نگرشها در جایگاه مراجعی در اندیشهورزی فرهنگی، در روند تعریف هنر معاصر در ایران پساانقلاب موثر گشتند. این مقاله با طرح این پرسش که مطبوعات وابسته به گفتمانهای غالب و رقیب در دهۀ نخست پس از سال 1357، هنر را در چه نسبتی با تعهد اجتماعی تبیین نمودند، به واکاوی موضوع در 3 مجلة انتشاریافته در این دهه، یعنی «کیهان فرهنگی»، «آدینه»، و «دنیای سخن»، پرداخته و تبیین جایگاه هنر متعهد اجتماعی را در نسبت با میادین گفتمانی تحلیل کرده است. تحلیل مضامین مجلات منتخب نشان داد که در رویکردهای اتخاذشده در این مجلات، تعهد در هنر به مثابه امر ضروری در یاریگری آرمان انقلاب و دین، در یک گفتمان، و همان مفهوم با توجه به ضرورت جامعهگرایی با رویکرد سوسیالیستی، در گفتمان رقیب، تعریفشده اما در هر 3 نمونه، تعهد اجتماعی در هنر، در خدمت گسترش میدان قدرت با تولید هنری ایدئولوژیک است. این رویکرد در مجلۀ کیهان فرهنگی به نمایندگی از گفتمان غالب، متأثر از پارادایم انقلابی- دینی و در مجلات آدینه و دنیای سخن به نمایندگی از گفتمان رقیب، برخاسته از پارادایم روشنفکری- سوسیالیستی بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مجلات فرهنگی- ادبی؛ تعهد اجتماعی؛ هنر؛ گفتمان؛ ایدئولوژی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 19 |