تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 310 |
تعداد مقالات | 3,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,680,089 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,640,153 |
زیبایی شناسی انتقادی جلوه های صنعت فرهنگ در متون ادبی (مطالعه موردی: اشعارِ سیمین بهبهانی) | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 3، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 19، فروردین 1403، صفحه 41-52 اصل مقاله (583.72 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.139865.1378 | ||
نویسندگان | ||
کبری موسوی قهفرخی* 1؛ جهانگیر صفری2؛ ابراهیم ظاهری عبدوند3؛ حمید رضایی4 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
2استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران. | ||
3دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
4دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
از اصول زیباییشناسی انتقادی مکتب فرانکفورت، توجه به آثار منفی صنعتِ فرهنگ است. از نظر فرانکفورتیها، صنعت فرهنگ موجب حذف خلاقیت و فردگرایی از طریق همسانسازی افراد میشود. در این فرایند همسانسازی، فرد در دست نظام سرمایهداری چون شیءای میگردد که توان کنشگری اجتماعی و سیاسی خود را از دست میدهد. در پژوهش حاضر اسنادی که با رویکرد توصیفی-تحلیلی بررسی شده است، سرودههای سیمین بهبهانی از منظر زیباییشناسی انتقادی است که ضمن نشاندادن جلوههای صنعت فرهنگ در اشعار این شاعر، نگرش وی به این پدیده، در دو ساحت محتوا و فرم بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که سیمین بهبهانی، در اشعارش ضمن روایت زندگی تیپهای اجتماعی مثل رقاصه، روسپی، کارمند و مرد ثروتمند، جلوههایی از صنعت فرهنگ نظیر صنعت زیبایی و صنعت سرگرمی را به تصویر و نقد کشیده و شیءوارگی را نیز به عنوان پیامد صنعت فرهنگ، بهصورت شیءوارگی جنسی و شیءوارگی اداری، بازنمایی کرده است. در ساحت فرم، بهبهانی ابتدا با پیروی از سنت ادبی، مقلد است؛ اما مشخصاً با آوردن مانیفستی در کتاب «خطی ز سرعت و از آتش» و کاربرد وزنهای بیسابقه و کمسابقه در شعر فارسی، هنر خود را از بند تقلید رهانیده و به حیطۀ هنر خلّاق وارد شده است. از این نظر میتوان گفت شعر او، شعری اصیل و همنوا با هنر والای مدنظر مکتب فرانکفورت است. در واقع وی از این طریق، با نفی وضع موجود و کیفرخواست علیه نظم مستقر، به نقد پیامدهای صنعت فرهنگ پرداخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
صنعت فرهنگ؛ شیء وارگی؛ زیبایی شناسی؛ محتوا؛ فرم | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 112 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 75 |